“Нарантуул” олон улсын худалдааны төвийнхөн УИХ-ын Ёс зүйн байнгын хороонд гомдол гаргаж, энэ төвд лангуу түрээсэлдэг 1200 гаруй хүн Ж.Батзандан гишүүнд мэдэгдэл хүргүүлжээ. Өргөдлийн байнгын хороог тэргүүлдэг эрхэм гишүүн өнгөрсөн амралтын өдөр “Нарантуул” худалдааны төвийн байран дээр цагдаа, онцгойгийнхныг дагуулж очоод сүрийг үзүүлжээ. Уг нь бөс барааны хэсэгт гарсан галаас болж хохирсон хүмүүсийн төлөө явж байна гэсэн гоё тайлбартай очсон юм билээ. Гэтэл огт өөр яриа үүсгэж, түрээсийн гэрээгүй, компанитай эрх зүйн харилцаа үүсгээгүй хүмүүст лангуу өгөхийг шаардсан гэнэ. Бүр гүйцэтгэх захирлынх нь өрөөнд орчихоод “Энэ асуудлыг шийдэхгүй бол өрөөнөөс чинь гарахгүй” хэмээн дарамталжээ. За тэгээд “Дахиад гал гарвал газрыг чинь хурааж авна”, “Ашгийг чинь тооцож үзэхэд сарын 600 сая төгрөг болж байна, ерөөсөө татварын шалгалт оруулна, мэргэжлийн хяналтаар шалгуулна” гэх мэтээр ёс зүйгүй авирлаж, цагдаа нараар ажилчдыг нь хөөлгөж, телевизийн камерын өмнө ташаа мэдээлэл хийж юм юм л болж.
Сонгууль дөхсөн энэ үед улстөрчдийн гаргадаг популист, хэнээрхсэн шоуны нэг байж мэдэх юм. Гэхдээ эдийн засаг таагүй ийм цагаар олон хүний амьжиргаа болсон худалдааны төвийн газрыг хурааж авна гэдэг улс төр хийх сэдэв огт биш. Энэ захаас 100 мянган орчим хүн амьдралаа залгуулж, бизнес эрхэлдэг. Энэ худалдааны төвд төрөөс юу ч нэхэж шаардалгүйгээр амьдралаа товхийтэл аваад явчихдаг хүмүүс завгүй ажилладаг. Нэмж хэлэхэд Монголын 361 сумын жижиг, дунд бизнес эрхлэгчид ч “Нарантуул” олон улсын худалдааны төвөөс бараа материалаа хамгийн хямд үнээр татдаг. Тэгэхээр газрыг нь хураана гээд байгаа худалдааны төв улсын эдийн засгийн эргэлтэд өөрийн гэсэн орон зайгаа хэдийнэ эзэлчихсэн гэсэн үг.
Магадгүй Ж.Батзандан гишүүний энэ үйлдэл бусдад таалагдах гэсэн зүгээр нэг шоу биш “Наран туул” худалдааны төвийн газрыг авч, өөр хэн нэгэнд өгөх далд санаархал байхыг ч үгүйсгэх аргагүй. Ямартай ч лангуу түрээслэгчид амьжиргаа болсон худалдааны төвийнх нь газраар улс төр хийж, ямар нэг сөрөг шийдвэр гаргуулахад хүрвэл зүгээр суухгүй тэмцэнэ гэдгээ эрхэм гишүүнд уламжлаад гарын үсгээ зурцгаачихсан. Худалдааны төвийн газрыг ямар нэг аргаар булааж авахад хүрвэл өчнөөн хүн эсэргүүцэж босоход бэлэн болчихсон гэсэн үг. Онцолж хэлэх бас нэг зүйл байна. “Нарантуул” худалдааны төвд зуу гаруй тэрбум төгрөгийн үл хөдлөх хөрөнгө бариад байгуулчихсан. Ж.Батзандан гишүүний дарамталж сүрдүүлээд байгаа шиг газрыг нь хураагаад авчихлаа гэж бодъё. Тэр газар дээр байгаа хувийн компанийн өчнөөн тэрбумын өмчийг бас хураах уу.
“Нарантуул” бол 15000 гаруй ажлын байр бий болгосон том худалдааны төв. Улсад татвараа ном ёсоор нь төлдөг хувийн компани. Газрын хуулийн дагуу газраа эзэмшиж ашигладаг, газрын төлбөрөө цаг тухайд нь хийдэг зуу зуун компанийн нэг. Ж.Батзандан бол УИХ-ын гишүүн. УИХ-ын гишүүний эрхийг УИХ-ын тухай хуулийн 7.1.1-7.1.26 хүртэлх заалтуудад тов тодорхой заагаад өгчихсөн. Эрхэм гишүүнд хуулиар олгосон эрхүүдийг нэг бүрчлэн уншлаа. Тусгай удирдамжаар хөдөлдөг цагдаа хүчнийхнийг амралтын өдрөөрөө дур мэдэн дагуулаа болгох эрх лав алга. Өмч нь Үндсэн хуулиар хамгаалагдсан хувийн компани руу дайран орж, бизнесийн нэр хүндэд нь халдах эрх бас харагдсангүй. Ер нь бол УИХ-ын гишүүд хууль зөрчсөн, хүний эрхэд халдсан асуудалтай танилцахын тулд л ямар ч байгууллага руу саадгүй нэвтрэх эрхээ эдлэх ёстой.
Ж.Батзандан Ардчилсан намын гишүүн. Ардчилал, хүний эрх гэж ярьдаг хэрнээ хувийн өмчийг хууль бусаар булааж авна гэж зүтгээд унасан нь хачирхмаар. Яаж ч бодсон байж боломгүй үйлдэл гэж харагдаж байна. “Нарантуул” худалдааны төвд хувийн компанийн олон тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт шингэсэн. Бараг хорин жилийн тэртээ тухайн үедээ хамгийн том бүтээн байгуулалт “Нарантуул” дээр өрнөж байсныг Монгол даяараа мэднэ. Ж.Батзанданг жагсаал зохион байгуулж, гудамжны улстөр хийж УИХ-ын гишүүн болсныг ч бултаараа андахгүй. Одоо хийж байгаа алхам нь өмнөхөөсөө дээрдээд байх юм алга. Харин ч олон мянган хүний амьжиргааг салгах эрсдэл дагуулсан улстөр хийгээд эхэллээ. Ж.Батзандан өмнөх шигээ олны тархийг угааж улстөрд орсноосоо ч уршиг ихтэй аргыг энэ удаа сонгочихоод байна. Эрхэм гишүүний энэ үйлдлийн цаад зорилго нь чухам юу юм бол?
